Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

 

Przemoc w rodzinie

 

Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie jest obowiązkiem państwa. W 2010 roku Sejm uchwalił nowelizację Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 roku (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 1390 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 2 o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, przemoc w rodzinie to „jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób wymienionych w pkt 1, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą”.

 

Nowelizacja ustawy wprowadziła zakaz bicia dzieci, wzmocniła ochronę osób doświadczających przemocy w rodzinie, położyła duży nacisk na profilaktykę.

 

 

 

Cechy przemocy

 

1) Intencjonalność – zamierzone działanie człowieka, mające na celu kontrolowanie i podporządkowanie ofiary;

 

2) Nierównowaga sił – w relacji jedna ze stron ma przewagę nad drugą. Osoba doświadczająca przemocy jest słabsza, a osoba stosująca przemoc jest silniejsza;

 

3) Naruszenie prawa i dóbr osobistych – osoba stosująca przemoc wykorzystuje przewagę siły i narusza podstawowe prawa osoby doświadczającej przemocy (np. wolności do nietykalności osobistej, do godności, szacunku itp.)

 

4) Powoduje cierpienie i ból – osoba stosująca przemoc naraża zdrowie i życie osoby doświadczającej przemocy na poważne szkody. Doświadczenie bólu i cierpienia sprawia, że osoba dotknięta przemocą ma mniejszą zdolność do samoobrony.

 

 

 

Rodzaje przemocy

 

1)  Gorąca – charakteryzuje się agresją słowną i fizyczną, związana jest z odreagowaniem emocji na osobach najbliższych.

 

2) Chłodna – jest pozbawiona gwałtownych wybuchów emocji, stosowana często w imię fałszywie podejmowanych „wyższych celów”.

 

 

 

 

Formy przemocy

 

1) Przemoc fizyczna – naruszenie nietykalności fizycznej. Jest to celowe zachowanie, atak na drugiego człowieka, powodujący uszkodzenia ciała lub niosące takie ryzyko np. popychanie, obezwładnienie, przetrzymywanie, policzkowanie, szczypanie, kopanie, uderzanie otwartą ręką i pięścią, wykręcanie rąk, oparzenia itp.

 

2) Przemoc psychiczna – naruszenie godności osobistej. Przemoc ta zawiera przymus i groźby, wyzywanie, krytykowanie, szantażowanie, oczernianie, ujawnianie tajemnic, wyśmiewanie poglądów politycznych lub religijnych, izolacja, poniżanie, demoralizacja itp.

 

3) Przemoc seksualna – naruszenie intymności. Polega na zmuszeniu osoby do aktywności seksualnej wbrew jej woli, kontynuowaniu aktywności seksualnej, gdy osoba nie jest w pełni świadoma, bez pytania o jej zgodę lub gdy na skutek zaistniałych warunków obawia się odmówić. Przymus może polegać na bezpośrednim użyciu siły lub emocjonalnym szantażu, wymuszeniu pożycia, obmacywaniu, gwałcie, zmuszaniu do niechcianych praktyk seksualnych, komentowaniu sprawności seksualnej itp.

 

4) Przemoc ekonomiczna – naruszenie własności. Przemoc ta wiąże się z celowym niszczeniem czyjejś własności, pozbawieniem środków lub stworzeniem warunków, w których nie są zaspokojone niezbędne do przeżycia potrzeby np. niszczenie rzeczy, włamanie do osobistego pomieszczenia, kradzież, używanie rzeczy bez pozwolenia, zabieranie pieniędzy, dysponowanie czyjąś własnością bez zgody osoby lub wbrew jej woli, niełożenie na rodzinę w sytuacji, gdy się jest jedynym źródłem utrzymania itp.

 

5) Zaniedbanie – naruszenie obowiązku opieki ze strony bliskich osób. Brak troski o zaspokojenie podstawowych potrzeb  fizjologicznych, potrzeb psychoemocjonalnych, społecznych, brak dostarczenia dziecku bodźców niezbędnych do rozwoju, brak troski o zdrowie, brak pomocy w chorobie, nieudzielenie pomocy itp.

 

6) Połączenie w/w form przemocy – formy przemocy często występują łącznie, objawiając się w różnych postaciach i konfiguracjach.

 

 

 

Procedura „Niebieskie Karty”

 

 

Procedurę „Niebieskie Karty” określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 roku w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta (Dz. U. z 2011 roku Nr 209, poz. 1245). W w/w rozporządzeniu został określony sposób postępowania w przypadku stwierdzenia przemocy w rodzinie.

 

Wszczęcie procedury następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta":

 

"Niebieska karta A” - przez przedstawiciela jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie, wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty” nie wymaga zgody osoby pokrzywdzonej.

 

„Niebieska karta B” - jest pouczeniem dla osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie.

 

„Niebieska karta C” - jest formularzem wypełnianym z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że jest osobą doświadczającą przemocy w celu dokładniejszej analizy sytuacji rodziny i opracowania planu pomocy.

 

„Niebieska karta D” - która jest wypełniana z osobą wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w celu ustalenia relacji sprawcy z osobami najbliższymi.

 

 

Uchwałą Nr IV/14/2011 Rady Miasta Skarżyska – Kamiennej z dnia 27 stycznia 2011 roku w sprawie trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania powołano Zespół Interdyscyplinarny. Aktualnie obowiązuje Zarządzenie Nr 20/2019 Prezydenta Miasta Skarżyska - Kamiennej z dnia 15.01.2019 r. w sprawie powołania Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy w Rodzinie, wśród którego wchodzą osoby doświadczające przemocy w rodzinie, poza pomocą materialną mają możliwość otrzymania szeroko rozumianego wsparcia z MOPS pod kątem możliwości rozpoznania, w jaki sposób przemoc ogranicza ich funkcjonowanie oraz wiedzy gdzie i jak szukać pomocy.

 

W MOPS funkcjonuje 6 – osobowy Zespół Pracy Socjalnej z Rodziną, który świadczy pracę socjalną na rzecz rodzin wieloproblemowych oraz rodzin, w których została wszczęta procedura „Niebieskie Karty”. W skład Zespołu wchodzi dwóch specjalistów pracy socjalnej z rodziną, trzech starszych pracowników socjalnych oraz jeden pracownik socjalny.

 

Przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Skarżysku - Kamiennej działa Punkt Interwencji Kryzysowej, gdzie porad udziela pracownik socjalny, psycholog i prawnik.

 

 

 

Ponadto poniżej podajemy tabelę z wykazem instytucji i organizacji pozarządowych, które świadczą pomoc osobom/rodzinom dotkniętym problemem przemocy w rodzinie.

 

 

 

L.p.	Nazwa instytucji, organizacji	Dane teleadresowe	Zakres świadczonej pomocy
1.	Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Skarżysku - Kamiennej	ul. Sikorskiego 19 tel. 41 25 25 035 faks 41 25 25 025	Realizacja procedury „Niebieskie Karty”, powoływanie grup roboczych, inicjowanie działań w stosunku do osób doświadczających przemocy, jak i osób stosujących przemoc, rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach, możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym.
2.	Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Skarżysku - Kamiennej	ul. Sikorskiego 19 tel. 41 25 25 035 faks 41 25 25 025 e-mail Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.	Pomoc socjalna, realizacja procedury Niebieskiej Karty, pomoc finansowa, rzeczowa, współpraca z instytucjami, organizacjami pozarządowymi
3.	Punkt Interwencji Kryzysowej MOPS	ul. Sikorskiego 10 41 25 20 336	Specjalistyczne poradnictwo psychologiczne, prawne (wolontariat), socjalne
4.	Komenda Powiatowa Policji w Skarżysku - Kamiennej	ul. Szydłowiecka 22 tel. 41 39 51 205 faks 41 39-51-203 e-mail Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.	Pomoc interwencyjna, realizacja procedury „Niebieskie Karty”, profilaktyka, zapobieganie przestępstwom, prewencja
5.	Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Skarżysku - Kamiennej	ul. Sikorskiego 18 tel. 41 25 20 118	Przyjmowanie wniosków o konieczności leczenia odwykowego osoby, wnioskowanie do sądu o zastosowanie leczenia odwykowego osoby uzależnionej, wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”
6.	Powiatowy Ośrodek Interwencji Kryzysowej przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Skarżysku - Kamiennej	Plac Floriański 1 tel. 41 25 30 023	Wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”, realizacja programu korekcyjno -edukacyjnego dla osób stosujących przemoc, pomoc psychologa, pedagoga. pracownika socjalnego, prawnika, hostel dla nieletnich z opiekunem, grupy wsparcia.
7.	Powiatowe Centrum Rozwoju Edukacji – Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Skarżysku – Kamiennej	Plac Floriański 1 tel. 41 253 06 86, tel. 531751684, faks: 41 252 80 00 e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.	Terapia psychologiczna, pedagogiczna, logopedyczna
8.	Sąd Rejonowy w Skarżysku – Kamiennej	ul. Krasińskiego 11 tel. 801 800 122 tel. 12 296 32 83 e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.	Rozpoznawanie w I instancji spraw z zakresu prawa cywilnego; karnego, spraw o wykroczenia, spraw z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego
9.	Prokuratura Rejonowa w Skarżysku – Kamiennej	ul. Sikorskiego 20 tel. 41 395-61-50 faks 41 395-61-80	Prowadzenie lub nadzorowanie postępowania przygotowawczego w sprawach karnych
10.	Poradnia Leczenia Uzależnień w Skarżysku – Kamiennej	ul. Sokola 50 tel. 41 27 84 361 wew. 105	Prowadzenie terapii indywidualnej i grupowej dla osób uzależnionych i współuzależnionych
11.	Stowarzyszenie „Wzajemna Pomoc”	ul. Legionów 122D/409 tel. 41 253 30 63	Pomoc ofiarom przestępstw, przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, działalność na rzecz osób uzależnionych oraz ich rodzin, działania na rzecz osób niepełnosprawnych.
12.	Placówki służby zdrowia	Wszystkie placówki zdrowia na terenie gminy Skarżysko – Kamienna i powiatu skarżyskiego	Udzielenie pomocy medycznej, wystawienie na prośbę pokrzywdzonych zaświadczenia lekarskiego dot. stwierdzonych obrażeń
13.	Stowarzyszenie Pomocy ARKA NOEGO	ul. Apteczna 7 tel. 692 495 625 e-mail Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.	Poradnia leczenia uzależnień od alkoholu, narkotyków i uzależnień behawioralnych (hazard, internet, komputer), punkt interwencji kryzysowej – pomoc psychologiczna dla osób w kryzysie, przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, wsparcie dla ofiar przemocy i ich rodzin.